sz
  • Kromieryż czy Kromierzyż?
    21.04.2013
    21.04.2013
    Jak brzmi polska nazwa morawskiego miasta KroměřížKromieryż czy Kromierzyż? Po czesku Kroměříž jest rzeczownikiem rodzaju żeńskiego, a po polsku?
  • kukurydzany i kamienować
    19.06.2007
    19.06.2007
    Chodzi mi o różnice w wymowie i w zapisie takich słów, jak kukurydzany, kamienować. Oczywiście taka ich wymowa potraktowana byłaby jako błąd. Podobnie błędny byłby zapis kukurydziany czy kamieniować.
    Skąd się w ogóle wzięły te udziwnienia? Przecież na przykład mamy mahoniowy, a nie mahonowy.
  • kusz
    8.12.2015
    8.12.2015
    W jednej z powieści Stanisława Ignacego Witkiewicza pt. „Jedyne wyjście” znajduje się taki oto dwuwiersz:
    Pusz się, draniu, pusz się, pusz
    Potem hycniesz w grób i kusz
    Czym jest ów kusz? Bo na pewno nie błędem Autora lub Wydawcy, bo byłoby coś o tym wspomniane w erracie lub nocie wydawniczej. Archaizm? Czy może typowy dla Witkacego żart językowy?
  • lancknecht

    21.11.2023
    21.11.2023

    Dzień dobry, niestety, w przypadku hasła lancknecht (https://sjp.pwn.pl/sjp/lancknecht;2565581.html) zaistniał błąd. Nazwa wywodzi się od „landu”, a nie od „lancy” (będącej, nawiasem mówiąc, bronią kawalerii). Stąd też poprawny, akceptowany na całym świecie termin do „landsknecht”. W Polsce błąd popełnił Marek Plewczyński w książce „Daj nam Boże sto lat wojny”, przez co rozpropagował niepoprawną wersję. Pozdrawiam, Michał Faszcza (Uniwersytet Śląski)

  • lewant
    28.04.2006
    28.04.2006
    Lewant, levant czy lewanter? Która z tych form jest poprawna w odniesieniu do ‘silnego, chłodnego i wilgotnego wiatru wschodniego wiejącego m.in. na Morzu Adriatyckim’ (za: V. Anić, Veliki rječnk hrvatskoga jezika, Zagrzeb 2003)? W dostępnych mi słownikach języka polskiego nie mogę znaleźć ani jednej formy w zacytowanym znaczeniu. Czy istnieje jakaś ogólnie przyjęta zasada w tłumaczeniu nazw wiatrów lokalnych?
    Serdecznie pozdrawiam i z góry dziękuję za odpowiedź, V. Sz.-R.
  • list do księdza
    11.05.2012
    11.05.2012
    Witam!
    Na podaniu chcę wpisać Adresata:
    ks. dr Michał Tunkiewicz
    opiekun praktyk studenckich
    w placówkach pomocy społecznej
    Wydział Teologii UWM
    ul. Kard. Hozjusza 15
    11-041 Olsztyn

    Mam wątpliwości, co ma być napisane małą, a co wielką literą. Proszę o pomoc.
    Pozdrawiam!
  • Marusza (rzeka) – maruski
    21.03.2016
    21.03.2016
    Szanowni Państwo,
    czy od rzeczownika Marusza (nazwa dopływu Cisy, przepływającego przez Rumunię i Węgry) funkcjonuje w języku polskim forma przymiotnikowa? Jeśli tak, jak ona brzmi?

    Z góry dziękuję za odpowiedź
    Daniel
  • Medyceusze i Walezjusze
    16.06.2011
    16.06.2011
    Bardzo proszę o rozstrzygnięcie, jak odmienić polską formę nazwiska de Valois w liczbie mnogiej: Walezjuszy czy Walezjuszów (podobnie Medyceuszy czy Medyceuszów)? Czy właściwa jest analogia do pióropusza, w którego przypadku USJP dopuszcza w takiej formie oboczność?
    Pozdrawiam serdecznie
    AT
  • Michigan

    21.02.2024
    21.02.2024

    Pozdrawiam serdecznie. Mam pytanie dotyczące polskiej wymowy nazwy Michigan (jezioro, stan w USA). Czy powinno się „stylizować” na Amerykanina i wymawiać to słowo [miszigan] czy raczej wymawiać z „cz” zamiast „sz”? Co byłoby bardziej polskie? Bardzo dziękuję za odpowiedź.

  • mieszkańcy Caracas
    22.10.2003
    22.10.2003
    Znalazłem kolejną (po ałmatce / ałmaatce) rozbieżność pomiędzy Nowym słownikiem ortograficznym PWN pod red. E. Polanskiego a Słownikiem nazw własnych Jana Grzeni. Tym razem chodzi o wyraz karakasczyk / karakaszczyk. Jak jest tym razem?
    Przy okazji chciałem skomentować tamtą odpowiedź: jeśli źródło podaje tylko jedną pisownię, nie wspominając ani słowem o oboczności, to czytelnik przyjmuje, że jest to jedyny wariant albo przynajmniej zalecany. Jeśli formy są mniej więcej równoważne, to powinno się wymienić obydwie, a jeśli jedna ma nad druga wyraźna przewagę, to w obu słownikach powinno być tak samo. Oczekiwałbym od tak autorytatywnych źródeł jak pewuenowskie wydawnictwa, by nie stawiały mnie w obliczu takich rozterek.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego